Thierry Stravers Gentleman Franc-Maçon gentleman blog Freemasons Dutch Nederlandse regalia maçonniek Vrijmetselarij Vrijmetselaarswinkel Loge Benelux rokkostuum white tie

Uitnodigingen komen binnen….black tie, white tie, etc. Voor de meesten kan dit verwarrend overkomen. Dus leg ik jullie graag het verschil uit.
Wat gaan we nu dragen als een bepaalde dresscode vereist is?

BLACK TIE
De “black tie” dress code, die minder formeel is als “white tie”, is de meest voorkomende vorm van formele avond-dracht. Vooral gedragen voor diners, zowel publiek als privé, feesten en bals. Men noemt het ook wel ‘dinner jackets’, ‘DJs’, ‘dress for dinner’ of, zoals in Amerika, ‘tuxedos’. 

Wat hoort men te dragen?

  • Een dinner jacket in wol (Barathea) of ultrafijne visgraat, single of double-breasted, zonder split achteraan.
    De kraag is puntig of sjaal stijl, en bekleed met zijde. De knopen zijn bekleed met dezelfde stof als het jasje. Normaal is het jasje zwart, maar in zeer warme klimaten wordt ook een witte versie gedragen.  
  • De broek is zwart, in een normale standaard breedte, en afgewerkt met een enkele zijden band aan de buitenkant van de pijpen.
  • Een hagelwit hemd, met een kraag liefst in Marcella, dat is een iets stuggere katoensoort. Enkele of dubbele manchetten. De knoopssluiting vooraan is niet zichtbaar, tenzij het een hemd met verwijderbare studs betreft. De ‘studs’ zijn meestal zwart, maar kunnen ook decoratief afgewerkt zijn.
  • Een zwarte handgeknoopte strik. Vermijd steeds de voorgeknoopte versie. Het spreekt voor zich dat de strik in proportie moet zijn met de gestalte van de drager. 
  • Schoenen: zwart en blinkend gepoetst. Bij voorkeur lakleder. Afwerken met zwarte zijden kousen.
    Géén sokken! 
  • Cumberbands zijn niet essentiëel maar kunnen gedragen worden. Een cumberband, assorti met de strik is ook mogelijk, maar u begeeft er zich mee op glad ijs. 
  • Een gilet of vest, waistcoat, kan gedragen worden, maar wordt zelden gezien.  In geen geval wordt dit gecombineerd met een cumberband. Nooit! 
  • Een witte zakdoek, of pochette in het borstzakje van het jasje is een klassiek detail. 

Dit is de klassieke black tie, de tuxedo of smoking. Als u deze basisregels volgt, doet u het nooit fout!

Variaties op het thema:
Tijdens ‘dinner parties’ met buren, vrienden of family en dan ook specifiek in uw eigen residentie, kan men een fluwelen smoking jacket dragen, meestal donkerblauw, bordeaux of flessengroen. Combineer dit met een zwarte strik, de afgebiesde broek, en eventueel ‘evening’ of Albert slippers’.  Terwijl dit acceptabel is voor de gastheer, is het voor de gasten niet aan te raden. De slippers, dikwijls met monogram of wapenschild geborduurd, zal men eerder op het platteland zien, dan in de stad. Tenzij anders vermeld, volgt u de regel ‘when in Rome’. In sommige gevallen is de nationale dracht ook acceptabel, zoals de Indian Nehru jas of Arabische kleden.

WHITE TIE
De ‘white tie dress code’, ook wel ‘full evening dress’ genaamd, ‘full dress’, ‘evening dress’ of, informeel ‘tails’ of ‘rok’.  Het is de meest formele dress code, en niet veel meer gebruikt heden ten dage. Voor de tweede wereldoorlog was het standaard voor heren op avonden, zoals u dikwijls in films of series kan zien. Binnen de Nederlandse Vrijmetselarij is white tie met een zwart vestje de standaard. In Scandinavie wordt ook white tie gedragen.

Tegenwoordig wordt het ’s avonds gedragen bij bepaalde koninklijke ceremoniën en bals, staatsbanketten e.d.  
Tevens wordt het gedragen op sommige huwelijken (avondfeest), en ook op liefdadigheidsbals. 
Jammer genoeg zien we het niet meer in theater of bij de opera.   

Indien er verwacht wordt dat u opdaagt in ‘white tie’, zal dit steeds op de uitnodiging vermeld worden. Meestal spreekt men echter van ‘white of black tie’, omdat men weet dat niet iedereen zulk een outfit ter beschikking heeft.

Wat hoort men te dragen?
De basis is de rokjas, de tailcoat in zwarte wol (barathea) of in een ultrafijne visgraat. De kraag is puntig en bekleed met zijde. Het jasje, oftewel de vest wordt steeds open gedragen. De js is vooraan korter dan de Engelse ‘morning coat’.

  • De zwarte broek is dezelfde als bij ‘black tie’, behalve dat de broekspijpen aan de buitenzijde nu 2 biezen hebben. 
  • Een hagelwit Marcella (cotton piqué) hemd met een gesteven verwijderbare openstaande kraag. Natuurlijk heeft het hemd hier steeds dubbele manchetten. 
  • Manchetknopen en studs. De studs zijn effen wit of decoratief uitgevoerd. 
  • Een laag uitgesneden witte waistcoat oftewel gilet. Deze kan én mag double- of singlebreasted zijn.
  • Een dunne elegante, steeds handgeknoopte, strik.
  • Indien u geen zwarte laklederen schoenen heeft, zorg dan dat uw schoenen met een high-gloss afewerkt zijn.
    Steeds combineren met zwarte zijden kousen. 
  • In de winter kunnen een zwarte overjas en witte zijden sjaal gedragen worden 

Variaties op het thema
Net zoals bij black tie kunnen er regionale of nationale toegiften gedaan worden in bijvoorbeeld Indiase, Chinese of Arabische tradities.
Dit wordt ook steeds op de uitnodiging vermeld.

Bepaalde sociëteiten of clubs hebben hun eigen evening dress coats (meestal gekleurde rok jassen in rood, blauw of groen, met eventueel aangepaste kragen. Ze worden gedragen met witte strik en gilet, en soms met gewone black tie broek. Niet-leden dragen in dit geval, omdat ze geen recht hebben op de club-coat, gewoon black tie. 

Decoraties
Als u white tie dient te dragen en het event is van koninklijke aard, of een staatsaangelegenheid, of een zeer formeel event ziet u op de uitnodiging: ‘Evening Dress, decorations’. Op een liefdadigheidsbal bijvoorbeeld komt dit nogal grotesk over. 

Als er om decoraties gevraagd wordt, dragen bijvoorbeeld ridders en dames enkel de eretekens van de hoogste orde, in de plaats van alle decoraties die ze hebben. Ken-or eretekens worden steeds op de linkerzijde gedragen.
In sommige gevallen kan een collarette om de hals gedragen worden, net onder de strik.

In de praktijk weten ex-militairen wel wat en hoe ze dit dienen te dragen, net zoals leden van bepaalde ordes. Als u twijfelt kan u steeds het paleis of de desbetreffende secretaris contacteren. Het spreekt tevens voor zich dat u zich geen medailles of eretekens toe-eigent waar u geen recht op heeft. 

White tie of rokkostuum kan steeds opgeleukt worden met witte handschoenen, een ‘top hat’, en eventueel een sobere wandelstok! 

Opmerkingen:
White tie en black tie kunnen niet onderling gecombineerd worden. Als u in black tie verschijnt op een white tie event, kan men u verwarren met de ober. Andersom, als u in rokkostuum verschijnt op een black tie event, kan men denken dat u de pianist bent! Zorg er ook steeds voor dat de kledingstukken mooi aansluiten en goed passen.

Voor zowel black tie als white tie, met een beetje voorbereiding kan u uw entourage laten zien dat uw présence en klasse u toelaten zich in de betere cirkels van de maatschappij te vertoeven. 

Etiquette:
Op een white tie event gedraagt u zich steeds gereserveerder als op een black tie event. Als u twijfelt, gedraag u dan als de andere gasten. 
En als extra nog even een herinnering aan hoe u dat strikje juist moet knopen! 

Raphaël van den Poel, voormalig fashion consultant van ScapaReinhard Frans en Atelier NA maatpakken,
schrijft onze wekelijkse blog over gentleman zaken. Hij schrijft voor MYX Magazine, een Vlaams luxe lifestyle platform.
Hij heeft ook een eigen blog die je hier kunt lezen:
http://belgiandandy.blogspot.com

Raphaël van den Poel The Belgian Dandy

Thierry Stravers Gentleman Franc-Maçon gentleman blog Freemasons Dutch Nederlandse regalia maçonniek Vrijmetselarij Vrijmetselaarswinkel Loge Benelux

Manchetknopen werden enkel ontworpen om te dragen bij hemden met knoopsgaten aan beide zijden van de manchet, maar geen knopen. 
Het is dus een decoratieve sluiting voor mouweindes, gedragen door zowel dames als heren bij een gekleed hemd of blouse.

Een korte geschiedenis:
Alhoewel manchetknopen, of beter gezegd manchet- cuff strings, populair bleven tot ver in de 19e eeuw, was het tijdens het regeren van Lodeijk de XIV dat hemdsmouwen gesloten werden met ‘boutons de manchette’, of “mouw-knopen”. Typisch waren dit identieke paren gekleurd glas, verbonden met een kort kettinkje. 
Tegen 1715 maakte het gepolijste glas plaats voor paren van 2 decoratief beschilderde, of versierde ‘studs’, dikwijls in diamant, verbonden met versierde gouden schakels. Dit was dus de geboorte van de manchet-’knop’, of hij nu in simpel glas was, of een bewerkte (edel)metalen knop of juweel. 

De manchet zelf kan zowel enkel als dubbel zijn van lengte. De dubbele, de zogenaamde ‘French cuffs’ worden zoals de naam laat vermoeden, dubbel gevouwen. Ze worden ofwel “kissing”, met de einden aan elkaar genepen, ofwel “barrel-style” waarbij een stuk het andere overlapt.
De toegeknepen variant geniet meestal de voorkeur.

Tegenwoordig zien we veel varianten in ontwerp. De meest eenvoudige bestaan uit een balkje of kettinkje dat 2 schijfjes met elkaar verbind. Aangezien we tegenwoordig weer terug elegante geklede hemden dragen, zijn ook de dubbele machetten teruggekomen. En zij hebben nood aan manchetknopen

Raphaël van den Poel, voormalig fashion consultant van ScapaReinhard Frans en Atelier NA maatpakken,
schrijft onze wekelijkse blog over gentleman zaken. Hij schrijft voor MYX Magazine, een Vlaams luxe lifestyle platform.
Hij heeft ook een eigen blog die je hier kunt lezen:
http://belgiandandy.blogspot.com

Raphaël van den Poel The Belgian Dandy