De Omega Speedmaster vertegenwoordigt zowel een tijdloos design als een legendarische geschiedenis, een geschiedenis die diep verweven is met het tijdperk van de ruimteverkenning. De Speedmaster is het eerste horloge was dat op het maanoppervlak werd gedragen, en het gerucht gaat dat het het eerste horloge zal zijn dat naar Mars wordt gedragen zodra een bemande missie veilig kan worden gelanceerd. De Speedmaster, die ook wel liefkozend ‘Speedy’ genoemd wordt, is geliefd bij zowel verzamelaars als eigenaren en is nu nog even gewild als toen hij voor het eerst werd geïntroduceerd.
Een Speedmaster is niet automatisch, maar moet met de hand worden opgewonden. De reden hiervoor is dat een automatisch horloge afhankelijk is van de beweging van gewichten, wat het nutteloos maakt in een lage- tot nul zwaartekracht-omgeving.

Omega stond bekend om zijn pilotenhorloges en leverde vanaf 1917 aan het British Flying Corps, de voorloper van de Royal Air Force. Andere strijdkrachten kozen ook voor Omega, waaronder de Britse strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een traditioneel zakhorloge zou gemakkelijk verloren, beschadigd of onbruikbaar zijn geweest in veeleisende omstandigheden, en daarom werd een aan de pols vastgemaakt uurwerk algemeen gebruikt in het leger. Het 27 CHRO C12-kaliber werd in 1942 geïntroduceerd en zou de weg vrijmaken voor de Speedmaster. Dit kaliber is een prachtig voorbeeld in zijn soort, en is als basisuurwerk niet alleen gebruikt door Omega, maar ook door Breguet, Patek Philippe en Vacheron Constantin.

De Speedmaster werd geboren in 1957 toen het werd geïntroduceerd als een race- en sportchronograaf, een horloge met stopwatch-functie, dat gemakkelijk kon worden afgelezen. De Zwitserse ontwerper Claude Baillod ontwierp het eerste model, bekend als CK 2915 of de “Brede Pijl”, om zowel robuust als bijzonder goed afleesbaar te zijn. Het horloge had een antischok- en antimagnetisch uurwerk met een driedubbel afgedichte stalen kast die waterbestendig was tot 60 meter (200 voet). Baillod plaatste de tachymetrische schaal (waarmee een gebruiker snelheid kan meten op basis van de tijd die is afgelegd over een vaste afstand, waardoor tijd in snelheid kan worden omgezet) op de lunette (de buitenste rand van het horloge) in plaats van op de wijzerplaat, en gebruikte zeer contrasterende uur- en minutenwijzers.

In die tijd vertegenwoordigden chronografen een zeer klein deel van de markt. Chronografen werden gezien als een instrument dat eerder gericht was op professionals dan op de gewone drager. Omega’s eerste marketingcampagne voor de Speedmaster richtte zich op “mannen die de tijd in seconden berekenen”, die zij “wetenschappers, ingenieurs, tv- en filmregisseurs, atleten en hun coaches” noemden. Omega had binnen een paar jaar drie technische horloges uitgebracht: de Seamaster in 1953, een duikershorloge dat moest concurreren met soortgelijke modellen van Blancpain en Rolex, de Railmaster in 1957, een ander horloge dat was gericht op professionals in de transportindustrie, en de Speedmaster.  Alle drie zijn nog steeds in productie, hoewel de Speedmaster de meest begeerde van de reeks is.

De erfenis van de Speedmaster werd bevestigd door zijn rol in de ruimtewedloop. Het eerste Omega-horloge dat buiten de dampkring van de aarde werd gedragen, behoorde toe aan astronaut Walter Schirra, pas de vijfde Amerikaan die naar de ruimte ging. In 1962 droeg Schirra zijn eigen persoonlijke Speedmaster, omdat de NASA nog geen voor de vlucht gekwalificeerd horloge in de standaard astronautenuitrusting had opgenomen. Het horloge deed het foutloos en werd op elke volgende missie gedragen.

In hetzelfde jaar, 1962, begon de NASA officieel horloges te testen die bestand waren tegen de ontberingen van een ruimtereis. Een apocrief verhaal vertelt dat twee NASA-functionarissen naar een juwelierszaak in Houston werden gestuurd om er een paar uit te kiezen om mee te experimenteren. Vijf horloges werden gekocht en getest, waarbij de Speedmaster de concurrentie versloeg. Deze concurrenten waren volgens geruchten Breitling, Rolex en Longines. Volgens een ander verhaal werd een aanbesteding naar verschillende horlogefabrikanten gestuurd, waarvan er slechts een paar reageerden.

Het testen van NASA-horloges begon officieel in 1965 en werden onderworpen aan een reeks tests. Horloges werden onderworpen aan elf examens, die ze elk elf keer moesten doorstaan. Ze omvatten hoge en lage temperaturen van 93°C tot -18°C, dezelfde hoge en lage temperaturen maar dan in een drukkamer, een luchtvochtigheid van minstens 95%, een omgeving met zuivere zuurstof zonder verslechtering, schoktesten in zes verschillende richtingen, snelle acceleratie, decompressie in een vacuüm bij hoge temperatuur, intense trillingen en akoestische ruis met een hoge frequentie.
De Speedmaster won 21 minuten bij de decompressietest, verloor 15 minuten bij de versnellingstest en de lichtgevende verf op de wijzerplaat verdampte, maar het horloge functioneerde naar behoren en het was het enige horloge dat overleefde.

NASA hield hun goedkeuring van de Speedmaster geheim. De Omega-fabriek kwam pas achter het buitengewone succes van hun product toen ze in 1965 een persfoto zagen van astronaut Edward White tijdens een ruimtewandeling. Omega besloot het woord “Professional” aan het model toe te voegen, waardoor het de Omega Speedmaster Professional werd.

De Speedmaster gaat naar de maan.
De Speedmaster wordt vaak aangeduid als ‘The Moonwatch’, omdat het het uurwerk was dat werd gedragen tijdens de landing van de Apollo 11. Maar hoewel er twee mannen op de maan liepen, landde er slechts één Speedmaster van die reis op de maan. Neil Armstrong droeg zijn horloge niet tijdens die historische maanwandeling, omdat hij het in de shuttle had achtergelaten bij Michael Collins om als reserve te dienen voor een defect apparaat. Het was Edwin “Buzz” Aldrin die de Speedmaster meenam naar de maan, over de pols van zijn ruimtepak gebonden met een brede strook klittenband. Helaas is dit historische horloge op weg naar het Smithsonian verloren gegaan en nooit meer teruggevonden.

Hoewel de Speedmaster die op 24 juli 1969 om de pols van Buzz Aldrin werd gebonden het horloge is dat de prijs krijgt als HET eerste horloge op de maan, is het niet de eerste keer dat de Omega Speedmaster de ruimte heeft bereikt. Die eer komt toe aan een horloge dat astronaut Wally Schirra met zijn eigen geld kocht en dat hij droeg tijdens de Mercury-Atlas 8 missie, waarbij hij zes keer in een baan om de aarde vloog in het Sigma 7 ruimtevaartuig. De referentie die Schirra droeg was de CK2998, geproduceerd in acht varianten van 1959 tot 1963, wat het belangrijkste is om op te merken over deze referentie is de overgang naar een zwarte aluminium lunette en smallere ‘Alpha’ wijzerplaat.

In 1978 besloot de NASA de keuze van horloges voor ruimtemissies opnieuw te bekijken en opende de aanbesteding voor andere horlogemakers. Net als de eerste keer versloeg de Omega Speedmaster de concurrentie en werd opnieuw gecertificeerd als het officiële horloge van het ruimteprogramma.

De Omega Speedmaster was onmisbaar tijdens de onrustige Apollo 13-missie toen astronauten de elektronische systemen van hun shuttle moesten uitschakelen. Commandant Jim Lovell moest op zijn horloge vertrouwen om de tijd van de terugkeerraketten tot op een fractie van een seconde nauwkeurig te kunnen bepalen. Wederom een test voor de Speedmaster.

Vijf jaar na deze certificering stapte Buzz Aldrin uit de maanmodule van de Apollo 11 met een Speedmaster met referentie 105.012 en bevestigde daarmee de status van Speedmaster als het eerste horloge op de maan. Kort nadat de Apollo 11 weer op Aarde landde, vierde Omega de prestatie met de uitgave van een eerste gelimiteerde editie van de Speedmaster, een massief gouden model, referentie BA145.022-69, waarvan de eerste 28 werden overhandigd aan president Nixon, vice-president Agnew en alle Astronauten die op dat moment in dienst waren. Ook latere Astronauten kregen dit model, en een aantal werd geproduceerd tot 1973 – in totaal werden er 1014 gemaakt. Het is dit model dat Omega koos om opnieuw te creëren om de 50e verjaardag van de maanlanding te vieren met de 2019 Speedmaster Apollo XI 50th Anniversary edition, waarbij de Moonshine Gold werd geïntroduceerd.

Niet alleen Amerikaanse astronauten vertrouwen erop, ook het Russische ruimteprogramma draagt Omega Speedmasters. Bij de historische koppeling van de Apollo- en Sojoez-ruimtetuigen in 1975, op het hoogtepunt van de Koude Oorlog, was het iconische horloge betrokken: Omega schonk de Russische kosmonauten Speedmasters, zodat ze op tijd zouden zijn voor hun ontmoeting, die ze tijdens de missie droegen. Veertien jaar later werd ontdekt dat de Russen zo onder de indruk waren van de horloges dat ook zij ze als standaarduitrusting voor alle astronauten in de ruimte hadden ingevoerd.

The Snoopy Story.
Het verhaal van de Speedmaster in de ruimte eindigt niet met de Apollo 11, want het horloge is tot op de dag van vandaag een functioneel stuk gereedschap. Maar één beroemd incident verdient speciale vermelding: de rol van de Speedmaster in de dramatische Apollo 13-missie. Na een explosie aan boord op 200.000 mijl van de aarde, strandde de Apollo 13 in de ruimte, nadat haastig reparaties waren uitgevoerd. Hierbij werd een Speedmaster gebruikt om de tijd op te nemen van de cruciale raketverbranding van 14 seconden die zorgde voor een veilige terugkeer in de dampkring van de aarde. Deze prestatie leverde de Speedmaster en Omgea op 5 oktober 1970 een ‘Snoopy’-onderscheiding op, als dank voor de hulp bij de veilige terugkeer van de astronauten.
De tekenfilmhond van Charles Schulz was een soort officieuze mascotte voor de Apollo-missies, die werd toegekend aan opmerkelijke bijdragen van personeel en aannemers. Om deze reden heeft Omega twee ‘Snoopy’ Speedmasters geproduceerd, een in 2003 en een meer recent in 2015. De nieuwe Omega Speedmaster Silver Snoopy Award herdenkt de 50ste verjaardag van die prijs.

Edwin ‘Buzz’ Aldrin de Vrijmetselaar.

De historische Apollo 11 reis ging de wereldgeschiedenis in, en zal altijd bekend staan als een van de belangrijkste ruimtemissies aller tijden.
De maanwandeling was spectaculair belangrijk voor de NASA, de wetenschap, en de samenleving als geheel.

Daarnaast was de eerste reis naar de maan ook belangrijk voor de Vrijmetselarij. Waarom?
Omdat de Apollo 11 missie naar de maan werd bestuurd door Edwin ‘Buzz’ Aldrin, een actieve Vrijmetselaar.

U kent hem misschien als een van de eerste mannen op de maan, maar wij kennen hem als de eerste Vrijmetselaar op de maan.
Broeder Edwin Eugene (Buzz) Aldrin, Jr. was een actieve Vrijmetselaar en is lid van Clear Lake Lodge No. 1417, AF&AM in Seabrook, Texas.
Hij werd geboren op 20 januari 1930 in Glen Ridge, New Jersey en bezocht de militaire academie van de Verenigde Staten in West Point, waar hij in 1951 als derde van zijn klas afstudeerde. Broeder Aldrin behaalde later een doctoraat in de astronautiek aan het M.I.T. in 1963. Hij diende in de Koreaanse oorlog en heeft tijdens zijn tour twee vijandelijke jagers neergeschoten.

Broeder Aldrin werd ingewijd in de Vrijmetselarij bij Oak Park Lodge No. 864 in Alabama en opgevoed bij Lawrence N. Greenleaf Lodge, No. 169 in Colorado. Hij is ook lid van de York Rite en de Arabia Shrine Temple in Houston.

Op het hoogtepunt van de Apollo 11 missie naar de maan, keurde de Grootmeester van Texas het verzoek van Broeder Aldrin goed om een vertegenwoordiging van de Grootloge van Texas op de maan te openen en daarmee de Vrijmetselaars territoriale jurisdictie daar te vestigen.
Hij vroeg Buzz ook om een speciale deputatie mee te nemen op zijn reis. Aldrin ondertekende deze deputatie en bevestigde dat deze inderdaad naar de maan werd gedragen.
Aldrin droeg ook een handgemaakte zijden vrijmetselaarsvlag bij zich op zijn ruimtereis, geborduurd met de woorden: “Opperste Raad, 33°, Zuidelijke Jurisdictie, VS.”

Na zijn missie op 16 september 1969 bezocht broeder Aldrin het Huis van de Tempel in Washington, DC, en overhandigde de vlag aan Grootcommandant Luther Smith.
De vlag bevindt zich nu in de archieven van het Huis van de Tempel.

De Speedmaster van vandaag.
Tussen 1970 en de introductie van Co-Axiale uurwerken in de collectie in 2005, zag de Speedmaster tal van andere interessante toevoegingen en eigenaardigheden, van de elektronische F300 aangedreven Speedsonic, tot een kwarts digitale Speedmaster, en uiteindelijk tot de X-33 uit 1998, Omega is nooit bang geweest om nieuwe technologie te implementeren in haar iconische chronograaf.

Dan zijn er horloges zoals de kleurrijke Speedmaster Racing met gele, rode en blauwe wijzerplaten die in 1996 door Michael Schumacher werd gelanceerd en die de populaire automatische Speedmaster ‘Reduced’ als basis gebruikte. De ‘Reduced’, beter bekend als de Speedmaster Automatic, was een kleinere, automatische broer of zus van de Moonwatch, voor het eerst geïntroduceerd in 1988, en stopgezet in 2009 of daaromtrent. Met zijn kleinere kast van 38,5 mm, handige automatische uurwerk en typisch lagere prijs is de Reduced een fantastische instap in de wereld van de Speedmaster.

De Speedmaster is nu iets meer dan 60 jaar oud, en eerlijk gezegd ziet hij er beter uit dan ooit.
Naast de klassieke Moonwatch, die fundamenteel ongewijzigd is ten opzichte van het horloge dat de Apollo 11 astronauten begeleidde,
heeft de Speedy gezelschap gekregen van de op het erfgoed geïnspireerde Speedmaster ’57, de sportievere Racing Line, en verschillende digitale opties.
Dan zijn er nog Co-Axial modellen in verschillende tinten keramiek, met maanfases, met edelstenen bezette kasten, blauwe wijzerplaten, panda wijzerplaten en alle andere soorten wijzerplaten die je je maar kunt wensen.

Momenteel staan er 44 verschillende Speedmasters in Omega’s catalogus, en die zijn stuk voor stuk de erfenis van deze legendarische chronograaf.

Thierry Stravers is mede-eigenaar van Vrijmetselaarswinkel.
Zijn passie voor stijl en elegantie combineert hij graag met zijn Maçonnieke activiteiten.
Thierry is eigenaar van Trenica, een marketingbureau en is bestuurslid bij Loge Verlichting No.313 O: Hoofddorp.